Muziek van Teja Poljanšek en Eleutheria past niet in een hokje

Teja Poljanšek en haar band Eleutheria wonnen in april de Erasmus Jazz Prijs 2022. Voor Teja was het een bevestiging van de groei die ze doormaakte sinds ze in 2018 begon aan de jazzopleiding bij Codarts. “De afgelopen twee jaar zijn we met de band een bepaalde richting ingeslagen. Het is mooi als je daar waardering voor krijgt van de jury en het publiek.”

Teja kwam vier jaar geleden vanuit haar geboorteland Slovenië naar Rotterdam. “Een bekende Sloveense zangeres studeerde ook bij Codarts”, vertelt ze. “Sinds de middelbare school speelde ik ook met het idee. Dat zou leuk zijn. Maar tegelijkertijd ook spannend, in het buitenland en ver van huis.” Niettemin besloot ze een poging te wagen. Ze stuurde video’s van drie songs in en mocht op auditie komen. Dat ging zo goed dat ze werd aangenomen.

Muzikale wortels

“Ik ben van kinds af al met muziek bezig”, vertelt ze. “Ik kom uit een muzikaal gezin; mijn oudere broer en zus zijn beide professioneel muzikant en we speelden al jong samen.” Toen ze 6 was, begon ze met accordeonlessen. Vanaf haar 10e volgde ze ook zanglessen. Ze zong in koren en zanggroepen, vooral pop- en folkmuziek en Sloveense muziek. Jazzmuziek kwam pas relatief laat haar wereld binnen, aan het einde van de middelbare school.

“Toen ik in aanraking kwam met jazz, intrigeerden de harmonische en ritmische concepten me”, zegt Teja. “Het duurde even voordat ik het op waarde wist te schatten. Het genre geeft je als zanger veel vrijheid, zowel ritmisch als harmonisch. Ik vond het geweldig om de grote zangeressen uit de jazz te horen, zoals Ella Fitzgerald, Shirley Horn, Sarah Vaughan en Nancy Wilson. Maar ik hou ook van zangeressen van nu, zoals Yebba. Dat is wel niet strictly jazz, maar haar muziek heeft wel veel jazzinvloeden.”

Nieuwe opties

Inmiddels zit Teja in haar laatste jaar van de opleiding. Wie op YouTube de video’s bekijkt van haar auditie in 2018 en een optreden met haar band Eleutheria in september 2021 ziet dat ze de afgelopen jaren een enorme ontwikkeling heeft doorgemaakt, zowel in haar zang als in de presentatie. “Mijn horizon is enorm verbreed”, zegt ze hier zelf over. “Ik heb andere soorten muziek leren kennen, met veel andere muzikanten samengespeeld. Nieuwe opties ontdekt.”

In haar derde jaar op Codarts heeft ze voor een project een band geformeerd om eigen materiaal mee te spelen. Bassist Mees Booden en drummer Ap Verhoeven had ze leren kennen in haar eerste jaar op de opleiding. Pianiste Miran Noh was een jaar eerder aan haar opleiding begonnen. Ze ontmoetten elkaar toen ze samen in een ensemble speelden, en later kwamen ze elkaar vaker tegen bij gemeenschappelijke vrienden. Miran was de voor de hand liggende keuze toen Teja haar band formeerde.

Ingewikkelde zangpartijen

“Het is speciaal om met Teja in Eleutheria te zitten”, zegt Miran. “Haar muziek is moeilijk in een hokje te plaatsen. Het is niet traditioneel, een soort van modern, soms dissonant, dan weer groovy. Ze daagt zichzelf steeds uit met ingewikkelde zangpartijen. Ze komt vaak binnen met materiaal op papier. Onze uitdaging is om daar passende begeleiding bij te bedenken en te spelen. We hebben alle vier de ruimte om ons muzikaal te uiten en ideeën in te brengen.”

Behalve muzikaal kunnen de vier bandleden ook persoonlijk goed met elkaar opschieten. Afgelopen jaar is de complete band naar Teja’s geboorteland geweest en het plan is om dat dit jaar te herhalen. Uiteraard proberen de muzikanten in Slovenië ook een aantal optredens te regelen.

Op de goede weg

De Erasmus Jazz Prijs 2022 was een voorlopig hoogtepunt voor Teja en de andere bandleden. “In 2020 en 2021 hebben we vanwege corona weinig gespeeld”, zegt Teja. “We hebben wel hard gewerkt aan nieuw repertoire. De competitie was een manier om het uit te proberen voor publiek. Als het dan aanslaat, weet je dat je op de goede weg zit. Het motiveert enorm.” Miran: “In 2021 had ik met mijn eigen band de finale gehaald. Om nu met Teja de prijs ook te winnen, is heerlijk.

Behalve erkenning levert de onderscheiding ook andere voordelen op. “De deuren gaan gemakkelijker open”, zegt Teja. “We gaan bijvoorbeeld een album maken en krijgen meer optredens. We staan bijvoorbeeld op 29 mei op Jazz in Crooswijk en we spelen in juli op het Codarts Talent Stage tijdens het NN North Sea Jazz Festival. De komende tijd hoop ik veel op te treden en samen met de band nieuwe muziek te maken