In een interview met Dansmagazine.nl vertelt Jordy Dik over dit project dat veel losmaakte bij zowel de studenten als de ouderen:
JORDY DIK OVER BIJZONDER DANSPROJECT MET DEMENTERENDE OUDEREN: ‘‘WE VERTELLEN HUN VERHAAL’’
Afgelopen maart heeft Codarts Rotterdam, in samenwerking met choreograaf Jordy Dik, een dansproject vormgegeven vanuit de verhalen van dementerende ouderen. Wij mochten Jordy interviewen over dit bijzondere project.
Het ontstaan van het project
“Ik werd gevraagd door Codarts Rotterdam om een project te bedenken waar de studenten van verschillende opleidingen zich voor in konden schrijven. Het project bestond uit vier studenten van Uitvoerend Dans, drie van Docent Dans en twee van Docent Muziek die allemaal in hun eerste jaar van de opleiding zaten.
Codarts initieerde binnen dit project het idee om iets met dementerende ouderen te doen. “Die doelgroep trekt hen erg aan, zeker in deze moeilijke en soms eenzame tijden. Aangezien wij niet zoals normaal bij de ouderen op bezoek konden gaan, hebben we alternatieve manieren gezocht om de bewoners te ontmoeten.”
Over Jordy Dik
Jordy Dik is afgestudeerd van de opleiding Docent Dans bij Codarts Rotterdam en is sindsdien bezig als community artist en choreograaf. Na zijn HBO-opleiding heeft hij de Master Choreography gedaan op Codarts/Fontys. Hij maakt verschillende soorten dansvoorstellingen met mensen die normaal niet met beweging en dans in aanraking zouden komen. “Dit kunnen veel verschillende mensen zijn. Denk aan mensen met een mentale of fysieke beperking, ouderen in een verzorgingstehuis en alles daartussen in. Ik vind alle mensen interessant!”
Meerweide
“Ik wilde het project doen vanuit de verhalen van de ouderen uit Wooncentrum Meerweide. Zo hebben we via Zoom de ouderen mogen interviewen over de basisconcepten van het leven, zoals de liefde, de dood, ouder worden en vroegere en huidige dromen. Aan de hand van die gesprekken hebben we een choreografie gemaakt en opgevoerd in de tuin van Meerweide. Voor mij was het belangrijk om daadwerkelijk fysiek iets terug te geven aan de mensen die hun eerlijke en mooie verhaal met ons hadden gedeeld.”
Het verhaal
Het project heette We’re going oud, maar de titel van het stuk is 99 and a little sea. Dit komt door een persoonlijk verhaal van Jordy. “Mijn oma was een paar weken voor dit project overleden en zij heeft altijd gezegd dat ze 100 jaar oud wilde worden. Uiteindelijk is zij op 95-jarige leeftijd overleden, maar zelf dacht ze door haar dementie dat ze toch honderd was geworden. Als, metaforisch, 100 het einddoel is in het leven, dan halen we het allemaal een beetje, of misschien juist net niet. Daar kwam het idee van de titel vandaan en zo ook van het stuk zelf.’’
Ook de verhalen van de studenten werden gebruikt voor het stuk. “Een danser vertelde dat zij altijd met haar opa naar de zee liep. Ik hou zelf erg van het beeld van de zee, dus toen zijn we daarmee gaan werken.”
Jordy had Vincent Dankelman, de muzikaal theatermaker waar hij veelvuldig mee werkt, meegenomen binnen dit project om leiding te geven aan de muzikale laag van de voorstelling. Hij heeft samen met twee studenten de stemmen van de ouderen omgezet als ‘stemmen van de zee’ in de muzikale compositie. “Dit was erg tof en hielp de dansers om bewegingen te baseren op de verhalen van de ouderen. Er was bijvoorbeeld een bewoner die zei dat ze niet ouder wilde worden door de eenzaamheid. Dat doet iets met een performer.”
Choreografie
Jordy en de dansers hadden maar een paar dagen om de interviews met de ouderen om te zetten in muziek en dans. Hierdoor hebben ze erg hard moeten werken. “Ik werk zelf altijd met een methode die de danser vrijheid geeft zelf hun bewegingen te bedenken. Ik geef dan bijvoorbeeld een situatie, schets een bepaald beeld wat ik daarbij wil zien en de danser voert dat dan uit. De eerste beweging die ze dan maken moet blijven en zo hebben we heel snel een choreografie in elkaar kunnen zetten.”
Reacties
“Er was, toen we de laatste dag van het project de dans uitvoerden in de tuin van het verzorgingstehuis, een hele magische omgeving. De ouderen en verzorgers die we hadden geïnterviewd zaten achter glas en keken naar hoe wij hun verhalen hebben omgezet in een dans. Dit was een erg emotioneel moment voor zowel de ouderen als de studenten zelf. Vanaf de helft begon een van de dansers zelf ook te huilen. Ze kon nog maar net door met de voorstelling.’’
‘‘Het eindbeeld van de dans was dat we op één lijn stonden en naar de ouderen keken met de boodschap ‘ik zie u’. In dat eindbeeld was iedereen emotioneel. Ook bij de ouderen zag je heel veel emoties opkomen. Toen we klaar waren, zijn we tien minuten in een cirkel gaan staan om even samen alle emoties te verwerken. Het was een heel speciaal project dat ik, en ik gok ook alle deelnemers niet snel zullen vergeten.’’
(Bron: Dansmagazine.nl)