Projecten
Danstherapie voor cliënten met persoonlijkheidsstoornissen
Dit promotieonderzoek richt zich op hoe danstherapie (Dance Movement Therapy, DMT) ingezet kan worden om mensen met persoonlijkheidsstoornissen (PD) te ondersteunen. De focus ligt op de haalbaarheid en acceptatie van een unieke micro-interventie genaamd "De Cliënt als Choreograaf" (DMT-MI). Dit onderzoek onderzoekt op systematische wijze hoe het creëren en uitvoeren van een eigen dans binnen danstherapie kan bijdragen aan emotionele regulatie, zelfredzaamheid, autonomie en algemeen welzijn bij mensen met PD.
DMT, een vorm van vaktherapie, integreert dans en beweging om fysieke, emotionele en sociale gezondheid te bevorderen. Voor cliënten met PD biedt het een gestructureerde maar creatieve ruimte om emoties, ervaringen en interpersoonlijke uitdagingen te verwerken. In tegenstelling tot andere lichaamsgerichte psychotherapieën legt DMT de nadruk op dans als therapeutisch middel, met een focus op esthetische en zelfexpressieve ervaringen. Binnen DMT-MI worden cliënten uitgenodigd om vanuit improvisatiemateriaal hun eigen dansen te creëren, waarbij persoonlijke verhalen worden omgezet in fysieke expressies. Dit proces helpt cliënten bij het omgaan met emotionele prikkels, het vergroten van hun mentale capaciteit en het opbouwen van een sterker gevoel van identiteit en zelfbeheersing.
Het project maakt gebruik van kwalitatieve en kwantitatieve methoden. Cliënten nemen deel aan twee therapievormen: een standaard DMT-sessie en een sessie met DMT-MI. De uitkomsten richten zich op haalbaarheid (bijvoorbeeld wervings- en retentiepercentages) en acceptatie (ervaringen van cliënten en therapeuten). Daarnaast zet het project een eerste stap richting het in kaart brengen van verbeteringen op het vlak van zelfredzaamheid en emotionele regulatie.
Het onderzoek wordt uitgevoerd bij ANTES (onderdeel van de Parnassia Groep, Nederland), waar cliënten wekelijks deelnemen aan DMT-sessies binnen een klinische setting. Door kwalitatieve en kwantitatieve gegevens te combineren, wil dit onderzoek een basis leggen voor toekomstige grootschalige studies, en de rol van DMT als een transformerende aanpak in de geestelijke gezondheidszorg versterken.
Dit project wordt gefinancierd door Codarts en zet een belangrijke stap richting het integreren van vaktherapie (voorheen creatieve therapie) binnen huidige behandelingen voor de geestelijke gezondheidszorg.
Performing Artist Health Monitor (PAHM)
De Performing Artist Health Monitor (PAHM) is een innovatieve online tool ontwikkeld door Codarts om de fysieke en mentale gezondheid van podiumkunstenaars te monitoren en te ondersteunen. PAHM verzamelt subjectieve en objectieve gegevens om gezondheid, belasting en herstel real-time te monitoren. Deze datagedreven aanpak helpt om gezondheidsrisico's vroegtijdig te signaleren, persoonlijke ontwikkeling te bevorderen en op maat gemaakte feedback te bieden aan podiumkunstenaars en hun begeleiders.
Hoe werkt PAHM?
PAHM verzamelt gezondheidsgerelateerde data via op maat gemaakte vragenlijsten, fysieke tests en draagbare sensoren. Het biedt:
- Real-time informatie: Data wordt direct weergegeven in een intuïtief dashboard dat podiumkunstenaars en hun begeleiders directe feedback geeft over gezondheid en de verhouding tussen belasting en belastbaarheid.
- Wetenschappelijk onderbouwde aanbevelingen: Door trends te analyseren, identificeert PAHM risicofactoren en biedt het strategieën om gezondheidsproblemen, zoals blessures en mentale klachten, te voorkomen.
- Verbeterde communicatie: Het platform stimuleert samenwerking tussen betrokkenen en optimaliseert het delen van informatie voor betere besluitvorming.
PAHM is specifiek afgestemd op de unieke eisen van de podiumkunsten en wordt gebruikt door onder andere dansgezelschappen, orkesten, circusorganisaties en kunsthogescholen.
Onderzoek en innovatie
PAHM is niet alleen een praktische tool, maar draagt ook bij aan praktijkgericht onderzoek. De hoogwaardige data die het genereert, wordt gebruikt in onderzoek naar gezondheid en prestaties van podiumkunstenaars en helpt organisaties om de begeleiding van podiumkunstenaars te verbeteren. Dit project, gefinancierd door Nationaal Regieorgaan SIA, heeft meerdere prijzen in de wacht gesleept, waaronder een RAAK-award voor het beste praktijkgerichte onderzoeksproject in Nederland.
Performance Lab: Omgaan met podiumangst bij musici
Veel musici hebben last van podiumangst, vooral in stressvolle situaties zoals audities en concerten. Voor musici is het leren omgaan met deze angst van essentieel belang voor hun carrière. Echter, het oefenen voor een publiek brengt vaak een hoge druk met zich mee, waardoor er weinig ruimte is om te experimenteren met technieken om podiumangst te verminderen. Dit kan resulteren in een vicieuze cirkel waarbij musici onvoldoende vaardigheden ontwikkelen om hun stress tijdens optredens te beheersen.
Bij Codarts begrijpen we hoe belangrijk het is voor musici en andere podiumkunstenaars om met podiumangst om te kunnen gaan. Daarom hebben we het Performance Lab ontwikkeld, een unieke plek waar Codarts-studenten kunnen oefenen met optreden of auditeren voor een gesimuleerd publiek. Gesimuleerde omgevingen zijn bewezen effectieve hulpmiddelen om podiumangst te verminderen. Deze digitale hulpmiddelen bieden musici de mogelijkheid om hun vaardigheden te oefenen in een realistische maar risicoloze omgeving. Hierdoor kunnen ze verschillende technieken uitproberen om angst te verminderen zonder de angst voor negatieve consequenties.
Het Performance Lab helpt musici vertrouwd te raken met de sensaties van optreden voor een publiek en de druk van een echte situatie te ervaren, maar dan zonder de hoge inzet van een live-optreden. Deze waardevolle oefening vergroot het zelfvertrouwen, vermindert angst en verbetert de algehele prestatiekwaliteit. Inmiddels zet Codarts het lab ook in bij een bredere doelgroep, zoals mensen die het spreken in het openbaar willen oefenen.
Dit innovatieve project wordt gefinancierd door een Comenius Research Fellow-beurs van het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO) en bouwt voort op projecten van samenwerkingspartner Royal College of Music in Londen. Codarts blijft het Performance Lab verfijnen en uitbreiden, met als doel podiumkunstenaars, studenten en sprekers te ondersteunen bij het overwinnen van podiumangst en hen te helpen om maximaal te presteren op het podium.
Gezondheidsklachten bij conservatoriumstudenten
Musici hebben te maken met zware fysieke en mentale eisen. Lange oefensessies en complexe technieken kunnen leiden tot blessures, mentale uitputting en podiumangst. Deze uitdagingen zijn bijzonder groot voor conservatoriumstudenten die tijdens hun opleiding naar excellentie streven. Bij Codarts onderkennen we het belang van het vroeg aanpakken van deze kwesties. In samenwerking met de afdeling Klassieke Muziek van Codarts is een promotieonderzoek gestart om de omvang en aard van gezondheidsproblemen bij conservatoriumstudenten te onderzoeken.
Het promotieonderzoek richt zich op de volgende onderzoeksthema's:
- Kwantificeren van gezondheidsproblemen: Studenten worden systematisch gemonitord om de prevalentie en ernst van fysieke en mentale gezondheidsproblemen in kaart te brengen, zoals blessures, stressgerelateerde aandoeningen en burn-out.
- Identificeren van risicofactoren: Door variabelen te analyseren, zoals oefengewoonten, houding en copingstrategieën, wil het project risicofactoren vaststellen die studenten vatbaar maken voor gezondheidsproblemen.
- Ervaringen van stakeholders: Met kwalitatieve methoden wordt onderzocht hoe studenten en docenten gezondheid ervaren en wat zijn binnen de conservatoriumcontext doen om fysiek en mentaal fit te blijven.
Impact en praktische toepassingen
De bevindingen uit dit onderzoek zullen direct bijdragen aan de ontwikkeling van gerichte preventieve maatregelen. Door gezondheidsrisico's vroegtijdig te identificeren en interventies te ontwikkelen, kunnen conservatoria beter zorgen voor het welzijn van hun studenten. Inzichten uit dit onderzoek geven ook docenten de middelen om gezondere leeromgevingen te creëren.
Dit project is mogelijk gemaakt door de steun van Codarts Rotterdam en financiering van de Taskforce voor Toegepaste Onderzoek (SIA). Het weerspiegelt de toewijding van Codarts om de kloof tussen onderzoek en praktijk in de podiumkunsten te overbruggen, met nadruk op proactieve gezondheidszorg voor jonge musici.
Team Around the Artist (TATA): Geïntegreerde gezondheidszorgondersteuning
Excellentie kenmerkt de wereld van de podiumkunsten. Hard oefenen is een vereiste om aan de top te blijven, maar deze zware fysieke en psychologische eisen verhogen het risico op gezondheidsproblemen bij podiumkunstenaars. Een optimale gezondheid is voor een danser, musicus of circusartiest essentieel om hun volledige potentieel te benutten en professioneel succes te behalen. Om in deze behoefte te voorzien, hebben podiumkunstenaars toegang nodig tot kennis, hoogwaardige zorg en op wetenschappelijk bewijs gebaseerde trainingspraktijken. Codarts vult dit gat met het Team Around the Artist (TATA)-model — een multidisciplinaire aanpak die wetenschappelijke inzichten integreert in de gezondheidszorg voor dansers, musici, circusartiesten en podiumkunststudenten.
Belangrijke kenmerken van het TATA-model:
- Multidisciplinaire samenwerking: Gezondheidszorgprofessionals, docenten en podiumkunstenaars werken samen om wetenschappelijk onderbouwde zorg, training en begeleiding te bieden.
- Maatwerkprogramma’s: Gezondheids- en prestatieprogramma’s worden afgestemd op de specifieke behoeften van organisaties, met een wetenschappelijke aanpak om relevantie en effectiviteit te waarborgen.
De TATA-tool
Naast het model biedt PEARL de Team Around the Artist tool, een multidisciplinair systeem voor gezondheidsdossiers. Dit hulpmiddel faciliteert veilige communicatie, samenwerking en documentatie, waarmee teams gecoördineerde, gepersonaliseerde zorg kunnen leveren die de fysieke en mentale gezondheid van podiumkunstenaars bevordert.
Het TATA-project wordt gefinancierd door een SPRONG-subsidie van Nationaal Regieorgaan SIA.
Onderzoek naar de Dance Aerobic Fitness Test (DAFT)
De Dance Aerobic Fitness Test (DAFT) is een inspanningsfysiologische test die specifiek is ontworpen om de aerobe fitheid van dansers te meten op een manier die aansluit bij de fysieke eisen van dans. De resultaten van de DAFT helpen dansers en hun begeleiders bij het optimaliseren van hun aerobe fitheid, terwijl het risico op vermoeidheidsgerelateerde blessures wordt geminimaliseerd.
Doelen van dit promotieonderzoek:
- Validatie van de DAFT: Verder onderbouwen van de betrouwbaarheid, validiteit en toepasbaarheid van de DAFT binnen verschillende dansgenres, niveaus en leeftijdsgroepen.
- Samenhang met fitheid en prestaties: Onderzoeken hoe de resultaten van de DAFT correleren met belangrijke prestatie-indicatoren, zoals uithoudingsvermogen, technische uitvoering en artistieke expressie.
- Longitudinale inzichten: Dansers over een langere periode volgen om te begrijpen hoe hun fitheidsniveau, gemeten met de DAFT, zich ontwikkelt gedurende hun carrière en als reactie op verschillende trainingsprogramma's.
Mogelijke toepassingen:
- Educatieve context: Integratie van de DAFT in danscurricula om de fitheid van dansstudenten te monitoren en trainingen aan te passen.
- Professionele context: Gebruik van de DAFT om fitheid te monitoren, repetitieschema’s te optimaliseren en overtraining te voorkomen.
- Revalidatie: De DAFT inzetten om te beoordelen of dansers na een blessure weer fit genoeg zijn om te participeren in het reguliere programma.
Dit project, gefinancierd door Codarts Rotterdam, zal de DAFT verder positioneren als een essentieel instrument om de fitheid van dansers in kaart te brengen en de fysieke en artistieke mogelijkheden van dansers te ondersteunen.
Danstherapie voor cliënten met het syndroom van Korsakov
Dit promotieonderzoek richt zich op danstherapie als therapeutische interventie voor personen met het syndroom van Korsakov (KS) in langdurige zorginstellingen. Het syndroom van Korsakov, een neurocognitieve stoornis vaak gekoppeld aan chronisch alcoholisme en thiaminedeficiëntie, leidt tot ernstige geheugenproblemen, confabulaties (vertellen van fantasieverhalen) en moeilijkheden met emotionele regulatie, zelfbewustzijn en interpersoonlijke verbindingen.
Danstherapie gebruikt het lichaam en beweging als instrumenten voor emotionele regulatie, zelfexpressie en verbinding. Voor KS-cliënten kan danstherapie een non-verbaal middel bieden om emoties te verkennen en relaties op te bouwen.
Doelstellingen van het onderzoek:
- Een duidelijke methodologie ontwikkelen voor danstherapie gericht op cliënten met KS.
- De effectiviteit van danstherapie onderzoeken ten aanzien van het bevorderen van interpersoonlijke en intrapersoonlijke verbindingen.
- Een bewegingsprofiel creëren voor KS-cliënten.
Dit onderzoek wordt gefinancierd door Saffier en draagt bij aan de groeiende rol van danstherapie binnen GGZ-instellingen. Het doel is om de zorg voor KS-cliënten te verrijken en de rol van dans- en bewegingstherapie in langdurige zorginstellingen te vergroten.
Voor meer informatie over deze projecten kunt u contact opnemen met het onderzoeksteam van Codarts.